Enkele duizenden inwoners van Nederland hebben principiële bezwaren tegen verzekeringen. Dit op grond van hun levensbeschouwing. In de Nederlandse wetgeving is hiermee rekening gehouden en kan er vrijstelling worden gegeven voor verplichte verzekeringen. Denk hierbij aan werknemersverzekeringen, volksverzekeringen. Als de ontheffing is afgegeven geldt deze ook automatisch voor de zorgverzekeringswet.
Een gemoedsbezwaarde betaalt een bijdrage vervangende Belasting die gelijk gesteld is aan de betreffende premie. Een werknemer die gemoedsbezwaard is moet een ontheffing aanvragen bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Hierna ontvangt de medewerker een persoonlijke ontheffing.
